Khi tìm hiểu về các dòng smartphone cao cấp, đặc biệt là của Huawei, chắc chắn bạn đã từng nghe qua cái tên “chip Kirin”. Đằng sau con chip mạnh mẽ đó chính là HiSilicon. Vậy thương hiệu HiSilicon của nước nào, vai trò của họ là gì và tại sao cái tên này lại trở thành tâm điểm trong cuộc chiến công nghệ toàn cầu?
Là một chuyên gia từ Ngôi nhà kiến thức sẽ phân tích chi tiết nguồn gốc và tầm quan trọng của HiSilicon trong bài viết này.
Tóm tắt nhanh cho bạn: HiSilicon là thương hiệu thiết kế chip bán dẫn hàng đầu của Trung Quốc. Đây là công ty con thuộc sở hữu hoàn toàn của tập đoàn công nghệ khổng lồ Huawei. HiSilicon chuyên thiết kế các dòng chip cao cấp như Kirin (cho điện thoại) và Kunpeng (cho máy chủ), nhưng không trực tiếp sản xuất mà thuê các đối tác (như TSMC trước đây) gia công.
HiSilicon là gì và của nước nào?
HiSilicon là một công ty công nghệ của Trung Quốc. Đây là công ty thiết kế bán dẫn theo mô hình “fabless” (không nhà máy). Điều này có nghĩa là HiSilicon chỉ tập trung vào khâu nghiên cứu và thiết kế (R&D) để tạo ra bản thiết kế chip, sau đó đặt hàng các công ty đúc chip (foundry) khác như TSMC (Đài Loan) hay SMIC (Trung Quốc) để sản xuất vật lý.
HiSilicon có phải của Huawei không?
Chính xác. HiSilicon là công ty con thuộc sở hữu 100% của Huawei Technologies Co., Ltd. Mối quan hệ này là “ruột thịt”. HiSilicon được xem là bộ phận R&D cốt lõi, là “bộ não” cung cấp sức mạnh xử lý cho hầu hết các sản phẩm phần cứng chiến lược của Huawei.
Lịch sử hình thành và phát triển chi tiết của HiSilicon
Để hiểu rõ tầm vóc của HiSilicon, chúng ta cần nhìn lại hành trình hơn 30 năm đầy thăng trầm của họ.
Giai đoạn 1 (1991): Khởi nguồn từ trung tâm thiết kế ASIC của Huawei
Câu chuyện bắt đầu từ năm 1991, khi Huawei thành lập một trung tâm thiết kế ASIC (Application-Specific Integrated Circuit – Vi mạch tích hợp chuyên dụng). Mục tiêu ban đầu là tự thiết kế các con chip viễn thông phục vụ cho chính thiết bị mạng của Huawei, giảm sự phụ thuộc vào nhà cung cấp bên ngoài.
Giai đoạn 2 (2004): Công ty HiSilicon chính thức thành lập
Sau hơn một thập kỷ tích lũy kinh nghiệm, Huawei quyết định tách trung tâm ASIC thành một công ty con độc lập, lấy tên là HiSilicon (Shanghai) Technologies Co., Ltd. vào tháng 10 năm 2004. Đây là bước đi chiến lược để HiSilicon không chỉ phục vụ Huawei mà còn có thể vươn ra thị trường bên ngoài.
Giai đoạn 3 (2012-2019): Thời kỳ hoàng kim với chip Kirin
Đây là giai đoạn HiSilicon thực sự “hóa rồng”.
- Năm 2012: Ra mắt chip K3V2, một trong những bộ xử lý lõi tứ đầu tiên trên thế giới, được trang bị trên Huawei Ascend D Quad.
- Năm 2014: Dòng chip “Kirin” chính thức ra đời (với Kirin 910), đánh dấu bước ngoặt về hiệu năng và khả năng cạnh tranh.
- Giai đoạn 2017-2019: Các thế hệ Kirin 970 (với NPU – xử lý AI riêng biệt đầu tiên), Kirin 980 (tiến trình 7nm đầu tiên) và Kirin 990 5G đã đưa HiSilicon lên ngang hàng, thậm chí vượt mặt Qualcomm Snapdragon và Apple A-series ở một số thời điểm.
Giai đoạn 4 (2019-Nay): Thách thức từ lệnh cấm vận của Mỹ
Đang ở đỉnh cao, HiSilicon và Huawei đối mặt với thách thức lớn nhất lịch sử. Năm 2019 và 2020, Chính phủ Mỹ ban hành các lệnh cấm vận, ngăn cản các công ty sử dụng công nghệ Mỹ (bao gồm cả TSMC) sản xuất chip cho HiSilicon.
Điều này khiến HiSilicon không thể sản xuất các dòng chip Kirin cao cấp mới, gây ảnh hưởng nặng nề đến mảng kinh doanh smartphone của Huawei.
HiSilicon sản xuất những loại chip nào?
Sản phẩm của HiSilicon rất đa dạng, phục vụ cho chính hệ sinh thái của Huawei:
- Chip Kirin (cho thiết bị di động): Nổi tiếng nhất, là “trái tim” của các dòng điện thoại flagship Huawei Mate và P series.
- Chip Kunpeng (cho máy chủ): Dòng chip dựa trên kiến trúc ARM, dùng cho máy chủ và trung tâm dữ liệu (data center), cạnh tranh với Intel và AMD.
- Chip Balong (Modem 5G): Chip modem 5G tích hợp hàng đầu thế giới (ví dụ Balong 5000), cung cấp khả năng kết nối mạng.
- Các dòng chip khác: Bao gồm chip cho TV thông minh (Lingxiao), camera giám sát (Ascend – AI), và các thiết bị IoT.
Đánh giá: Chip HiSilicon dùng có tốt không?
Dưới góc độ chuyên môn, chúng tôi đánh giá chất lượng chip HiSilicon (cụ thể là Kirin) rất cao ở thời kỳ đỉnh cao.
Ưu điểm vượt trội
- Hiệu năng mạnh mẽ: Luôn nằm trong top đầu các bảng xếp hạng benchmark.
- Tối ưu AI (NPU): HiSilicon là hãng tiên phong tích hợp bộ xử lý AI riêng biệt (NPU), giúp xử lý các tác vụ thông minh cực kỳ nhanh và tiết kiệm điện.
- Tiết kiệm năng lượng: Thường được tối ưu tốt với hệ điều hành EMUI của Huawei.
Nhược điểm và thách thức
- Phụ thuộc vào sản xuất: Như đã nói, HiSilicon chỉ thiết kế, không tự sản xuất. Khi đối tác (TSMC) bị cấm vận, HiSilicon bị “bóp nghẹt”.
- Tương thích ứng dụng: Một số nhà phát triển ưu tiên tối ưu cho Snapdragon (vì thị phần lớn hơn), khiến trải nghiệm trên Kirin đôi khi không mượt mà bằng.
So sánh nhanh: Chip HiSilicon (Kirin) và Snapdragon
Đây từng là cuộc đối đầu “truyền kiếp”:
| Tính năng | HiSilicon Kirin (Đỉnh cao) | Qualcomm Snapdragon (Tương đương) |
|---|---|---|
| CPU | Tương đương, đôi khi nhỉnh hơn | Tương đương, rất mạnh |
| GPU (Đồ họa) | Thường yếu hơn Snapdragon một chút | Thường mạnh nhất thị trường Android |
| AI (NPU) | Thường vượt trội | Mạnh nhưng đi theo hướng tích hợp |
| Modem 5G | Tích hợp rất tốt (Balong) | Tích hợp rất tốt (X-series) |
Tương lai nào cho HiSilicon?
Sau lệnh cấm vận, HiSilicon buộc phải xoay trục. Thay vì tập trung cho smartphone, họ chuyển nguồn lực sang các lĩnh vực ít bị ảnh hưởng hơn như chip cho ô tô thông minh, IoT, và máy chủ.
Gần đây, sự trở lại của Huawei Mate 60 series với chip Kirin 9000S (được cho là do SMIC của Trung Quốc sản xuất) đã gây chấn động. Dù chưa thể bằng các tiến trình 3nm, 4nm mới nhất, nhưng nó cho thấy nỗ lực tự chủ công nghệ phi thường của HiSilicon và Trung Quốc.
Câu hỏi thường gặp (FAQ)
Trụ sở của HiSilicon ở đâu?
Trụ sở chính của HiSilicon đặt tại Thâm Quyến, tỉnh Quảng Đông, Trung Quốc. Đây cũng là nơi đặt “tổng hành dinh” của công ty mẹ Huawei.
Tại sao HiSilicon lại quan trọng với Huawei?
HiSilicon là chìa khóa cho “giấc mơ tự chủ công nghệ” của Huawei. Việc sở hữu công nghệ lõi (thiết kế chip) giúp Huawei không bị phụ thuộc vào các nhà cung cấp bên ngoài như Qualcomm hay MediaTek, tạo ra sự khác biệt cho sản phẩm và chủ động trong chiến lược kinh doanh.
Người dùng có còn mua được điện thoại dùng chip HiSilicon không?
Có, nhưng hạn chế. Các dòng chip Kirin cao cấp mới nhất (như Kirin 9000S) hiện chủ yếu chỉ có trên các máy Huawei bán tại thị trường nội địa Trung Quốc. Các thị trường quốc tế (như Việt Nam) vẫn chủ yếu nhận được các phiên bản Huawei dùng chip Snapdragon (phiên bản 4G).
Kết luận
Qua bài viết này, Ngôi nhà kiến thức hy vọng đã cung cấp câu trả lời rõ ràng nhất cho câu hỏi “thương hiệu HiSilicon của nước nào”. HiSilicon là của Trung Quốc, là niềm tự hào công nghệ và là “át chủ bài” của Huawei. Dù đang đối mặt với vô vàn khó khăn, hành trình của HiSilicon là minh chứng cho tầm quan trọng của việc làm chủ công nghệ lõi trong thế kỷ 21.
Nguồn tham khảo
Để đảm bảo tính chính xác và uy tín, bài viết có tham khảo thông tin từ các nguồn sau:
- Wikipedia (Tiếng Anh): HiSilicon – Cung cấp thông tin tổng quan về lịch sử thành lập và cơ cấu sở hữu.
- Android Authority: HiSilicon: What you need to know about HUAWEI’s chip design unit – Phân tích chi tiết về các dòng chip và tác động của lệnh cấm vận.
- TechInsights: HiSilicon Kirin 9000s – Phân tích kỹ thuật chuyên sâu về con chip Kirin 9000S và đơn vị sản xuất SMIC.
