Nếu bạn đã từng đi ngang qua các cảng biển lớn tại Việt Nam như Cát Lái, Cái Mép hay Hải Phòng, chắc chắn bạn đã từng nhìn thấy những chiếc cẩu khổng lồ sơn màu đỏ hoặc xanh, trên thân in dòng chữ ZPMC. Chúng sừng sững như những gã khổng lồ, cần mẫn bốc dỡ hàng triệu container mỗi năm.
Tuy nhiên, thương hiệu ZPMC của nước nào và tại sao cái tên này lại xuất hiện ở hầu hết các cảng biển trên toàn cầu? Hãy cùng Ngôi nhà kiến thức tìm hiểu về “bá chủ” ngành công nghiệp nặng này.
Tóm tắt nhanh cho bạn: ZPMC là thương hiệu của Trung Quốc, có tên đầy đủ là Shanghai Zhenhua Heavy Industries Company Limited (Công ty TNHH Công nghiệp nặng Chấn Hoa Thượng Hải). Có trụ sở chính tại Thượng Hải, ZPMC là một công ty con trực thuộc Tập đoàn Xây dựng Giao thông Trung Quốc (CCCC). Đây là nhà sản xuất thiết bị cảng biển lớn nhất thế giới, chiếm khoảng 70-80% thị phần cẩu bờ (STS) toàn cầu.
Thương hiệu ZPMC là của nước nào?
ZPMC là thương hiệu đến từ Trung Quốc. ZPMC là viết tắt của tên giao dịch tiếng Anh: Shanghai Zhenhua Heavy Industries Company Limited (trước đây là Zhenhua Port Machinery Company). Tại Việt Nam, giới trong nghề thường gọi là “Chấn Hoa Thượng Hải”.
Đây là một doanh nghiệp nhà nước, niêm yết trên thị trường chứng khoán (cổ phiếu loại A và B tại Thượng Hải), nhưng công ty mẹ nắm quyền chi phối là Tập đoàn Xây dựng Giao thông Trung Quốc (CCCC) – một trong những tập đoàn xây dựng hạ tầng lớn nhất thế giới nằm trong danh sách Fortune 500.
Trụ sở chính của ZPMC đặt tại Thượng Hải, nơi họ sở hữu những tổ hợp nhà máy sản xuất khổng lồ nằm bên bờ sông Dương Tử, cho phép xuất xưởng những thiết bị siêu trường siêu trọng đi khắp thế giới.
Lịch sử hình thành và Phát triển: Hành trình từ số 0 đến số 1
Câu chuyện của ZPMC là một ví dụ điển hình cho sự trỗi dậy của nền sản xuất công nghiệp Trung Quốc: đi sau nhưng về trước nhờ chiến lược táo bạo.
Giai đoạn khởi nghiệp (1992): Tinh thần “Dám nghĩ dám làm”
Ít ai biết rằng, “đế chế” này được thành lập khá muộn vào năm 1992 bởi ông Guan Tongxian (Quản Đồng Hiền). Điều đáng kinh ngạc là ông Guan khởi nghiệp khi đã 59 tuổi – độ tuổi mà nhiều người nghĩ đến việc nghỉ hưu.
Thời điểm đó, thị trường cẩu cảng thế giới nằm trong tay các “ông lớn” của Đức (Krupp, Demag), Nhật Bản (Mitsubishi, Mitsui) và Hàn Quốc. ZPMC khi ấy chỉ là một công ty nhỏ với vốn ít ỏi, công nghệ lạc hậu.
Bước ngoặt vươn ra biển lớn (Thập niên 90 – 2000)
ZPMC đã thực hiện một chiến lược “lội ngược dòng” ngoạn mục dựa trên 2 yếu tố cốt lõi:
- Giá thành: Cung cấp thiết bị với giá rẻ hơn đối thủ phương Tây từ 30-50%.
- Đội tàu vận chuyển riêng (Vũ khí bí mật): Đây là bước ngoặt lịch sử. Thay vì gửi linh kiện rời đến cảng khách hàng rồi mới lắp ráp (tốn hàng tháng trời), ZPMC đã cải tạo các tàu chở hàng rời thành tàu chuyên dụng. Họ lắp ráp hoàn chỉnh cẩu tại nhà máy ở Trung Quốc, sau đó chở nguyên chiếc (fully erected) đến tận cảng khách hàng.
Nhờ cách làm này, khách hàng có thể vận hành cẩu ngay khi tàu cập bến. ZPMC đã thắng thầu vang dội tại Vancouver (Canada) và Miami (Mỹ), chính thức đánh bại các đối thủ sừng sỏ ngay trên sân nhà của họ.
Giai đoạn thống trị toàn cầu (Hiện nay)
Đến nay, ZPMC đã chiếm khoảng 70-80% thị phần cẩu bờ (STS) trên toàn thế giới. Sản phẩm của họ có mặt tại hơn 100 quốc gia và 300 cảng biển. Từ một kẻ đi sau, ZPMC đã trở thành người thiết lập tiêu chuẩn cho ngành, tiên phong trong các công nghệ cảng tự động hóa (Automated Terminals) như tại cảng Dương Sơn 4 (Thượng Hải).
Các sản phẩm chủ lực làm nên tên tuổi ZPMC
Theo tổng hợp của Ngôi nhà kiến thức, sự thành công của ZPMC đến từ dải sản phẩm đa dạng phục vụ trọn gói cho ngành hàng hải:
- Cẩu bờ (Ship-to-Shore Cranes – STS): Đây là sản phẩm chủ lực, dùng để bốc container từ tàu lên bờ. Các loại cẩu Super Post-Panamax của ZPMC có thể vươn xa để bốc dỡ cho các tàu container lớn nhất thế giới hiện nay.
- Cẩu khung bãi (Rubber Tyred Gantry – RTG & Rail Mounted Gantry – RMG): Thiết bị sắp xếp container trong bãi cảng.
- Thiết bị công trình biển (Offshore): Bao gồm tàu lắp đặt điện gió, giàn khoan, tàu đặt ống ngầm.
- Phụ tùng và hệ thống phần mềm: Hệ thống điều khiển cảng thông minh (TOS).
Sự hiện diện của ZPMC tại Việt Nam
Tại Việt Nam, với lợi thế vị trí địa lý gần gũi và giá thành cạnh tranh, thiết bị của ZPMC chiếm thị phần áp đảo. Hầu hết các dự án cảng biển trọng điểm quốc gia đều có bóng dáng của thương hiệu này:
- Cụm cảng Cái Mép – Thị Vải: Các cảng như CMIT, TCOT, SSIT đều sử dụng dàn cẩu siêu lớn của ZPMC để đón tàu mẹ đi Mỹ và Châu Âu.
- Cảng Tân Cảng Cát Lái: Cảng container lớn nhất Việt Nam sử dụng số lượng lớn cẩu bờ và cẩu bãi của ZPMC.
- Cảng Hải Phòng (Lạch Huyện): Cảng nước sâu đầu tiên tại miền Bắc cũng trang bị đồng bộ thiết bị từ nhà sản xuất này.
Câu hỏi thường gặp về ZPMC (FAQ)
ZPMC là viết tắt của từ gì?
ZPMC là viết tắt của Zhenhua Port Machinery Company (tên cũ). Hiện nay tên quốc tế chính thức là Shanghai Zhenhua Heavy Industries Co., Ltd.
Tại sao cẩu ZPMC lại phổ biến như vậy?
Nhờ 3 yếu tố: Giá thành cạnh tranh, tốc độ giao hàng cực nhanh (nhờ đội tàu riêng) và khả năng tùy biến theo yêu cầu của từng cảng.
ZPMC có sản xuất phụ tùng thay thế không?
Có, ZPMC cung cấp trọn gói từ thiết bị mới đến dịch vụ hậu mãi và phụ tùng thay thế chính hãng trên toàn cầu (ZPMC Global Services).
Kết luận
Như vậy, câu trả lời cho câu hỏi “Thương hiệu ZPMC của nước nào” chính là Trung Quốc. Từ một xưởng sản xuất nhỏ, ZPMC đã vươn lên thành biểu tượng của ngành công nghiệp nặng thế giới nhờ chiến lược vận tải thông minh và giá thành hợp lý. Sự hiện diện của họ tại các cảng biển Việt Nam đã góp phần không nhỏ vào việc nâng cao năng lực logistics của nước nhà.
Hy vọng bài viết từ Ngôi nhà kiến thức đã cung cấp cho bạn cái nhìn toàn cảnh và chính xác nhất.
Nguồn tham khảo (References)
Để đảm bảo tính chính xác và uy tín tuyệt đối cho bài viết, chúng tôi đã tham khảo và tổng hợp thông tin từ các nguồn sau:
- Trang chủ ZPMC Official: http://www.zpmc.com/
- Lịch sử ZPMC trên Wikipedia: https://en.wikipedia.org/wiki/ZPMC

