Ngân hàng là gì?
Ngân hàng là một loại hình doanh nghiệp kinh doanh tiền tệ và dịch vụ tài chính. Nếu bạn từng học về hình thái tạo thặng dư trong triết học như H – T – H (Hàng – Tiền – Hàng) hoặc cấp cao hơn như T – H – T (Tiền – Hàng – Tiền).
Ngân hàng là một tổ chức tạo thặng dư khá độc đáo chi với 3T T – T – T (Tiền – Tiền – Tiền). Túm gọn lại, ngân hàng sẽ hoạt động là Huy động tiền – Cho vay tiền – Thu lãi bằng tiền.
Định nghĩa nghiêm túc nhé, ngân hàng là một tổ chức tín dụng được thực hiện một hoặc một số dịch vụ ngân hàng theo quy định của Luật tổ chức tín dụng năm 2010. Theo luật này chúng ta có 3 loại ngân hàng là ngân hàng thương mại, ngân hàng chính sách và ngân hàng hợp tác xã.
Chắc bạn sẽ thắc mắc là Ngân hàng nhà nước là gì và ở đâu trong luật này? Ngân hàng nhà nước hay còn gọi là ngân hàng trung ương (viết tắt NHNN, NHTW hoặc NHT.Ư) là ngân hàng mẹ quản lý cả 3 loại hình ngân hàng trên. NHTW hay NHNN nắm đầu tàu điều hành dòng tiền cho cả nước. Vì lẽ đó, có luật riêng cho Ngân hàng nhà nước nhé.
Bất ngờ về nguồn gốc ra đời ngành ngân hàng
Ngân hàng buổi sơ khai
Bắt đầu bằng câu chuyện ngày xửa ngày xưa, tại ngôi làng nọ tại châu Âu có 1 anh thợ rèn. Anh ta là người duy nhất trong làng có những két sắt hay tủ kim loại.
Người giàu trong làng có nhiều của cải. Họ mang đến gửi cho anh ta giữ hộ. Eureka! Dịch vụ giữ hộ sơ khai ra đời. Tất nhiên, anh chàng thợ rèn phải thu một chút phí gọi là phí giữ hộ chứ. Chẳng ai làm không cho ai cái gì! Giữ hộ này có cả tiền và tài sản quý giá khác như vàng, trang sức, ngọc quý hay vật kỷ niệm..
Sau đó, thấy tài sản giữ hộ bằng tiền tăng lên. Anh thợ rèn thấy rằng, sao mình không lấy tài sản đang giữ cho vay. Vừa được phí giữ hộ, vừa được lãi vay. Ồ! Nghiệp vụ tín dụng sơ khai ra đời. Tín dụng chính là cho vay đó các bạn.
Sau đó, mọi người biết là anh ta dùng tiền mình cho vay và kiếm lãi. Các anh thợ rèn khác cạnh tranh bằng cách hút tiền từ người giàu khác, thậm chí cam kết chia sẻ lãi từ tiền vay thu được. Người dân thấy ai trả lãi tiền gửi, vừa được giữ tiền vừa có lãi, tội gì không gửi? Thế là nghiệp vụ huy động ra đời.
Các dịch vụ khác phát sinh sau này
Còn nghiệp vụ chuyển tiền thì sao? Nó có từ các nơi gọi là tiêu cục trong xã hội Trung Quốc thời phong kiến. Các tiêu cục này làm dịch vụ vận chuyển đồ quý giá, tất nhiên là có cả tiền. Tuy nhiên, chỉ khi ngân hàng phát triển và mở rộng ra địa bàn khác. Dịch vụ này mới được sử dụng và ta có nghiệp vụ chuyển tiền.
Còn các dịch vụ hiện đại chỉ ra đời sau này như dịch vụ thẻ ATM, Internet banking, SMS banking, Mobile banking… khi công nghệ phát triển với tốc độ chóng mặt. Ngân hàng ra đời kỳ lạ như thế đó, không phải từ gã cho vay, mà lại từ chính anh thợ rèn trong làng thời xa xưa ấy.
Những điều cần biết khi làm việc với ngân hàng
- Ngân hàng kinh doanh bằng uy tín. Nên hình ảnh lúc nào cũng bề thế và chắc chắn. Tiền bạn gửi tất nhiên bạn chả muốn gửi vào một ngân hàng xập xệ hay nhà lá. Vì thế đừng ngạc nhiên tại sao trụ sở ngân hàng cái nào cũng to và đẹp.
- NHNN luôn kiểm soát hoạt động. Vì thế ngoài luật doanh nghiệp bình thường, ngân hàng còn phải tuân thủ điều hành của NHNN để phòng ngừa rủi ro tối đa.
- Một ngân hàng bị rút sạch tiền trong 1 ngày sẽ kéo đổ nhiều ngân hàng khác. Vì họ luôn bơm tiền vào nền kinh tế cho nên không phải lúc nào cũng đủ tiền trả cho người gửi. Cho nên bạn đừng ngạc nhiên khi NHNN phải ra tay trợ giúp ACB trong cơn khủng hoảng.
- Tiền bạn gửi có thể nhân lên 10 lần tiền cho nền kinh tế với vòng quay tài chính. Hơi phức tạp nhưng nói tóm lại là, bạn gửi tiền là bạn giúp cho nền kinh tế quốc gia nhiều hơn bạn nghĩ.
- Tiền bạn vay nhưng bạn không có tiền. Bạn chỉ có tiền định danh. Mọi hoạt động lưu chuyển tài chính đều trên hệ thống chuyển tiền của các NH với nhau. Việc giải ngân dựa theo chứng từ. Vì thế, hãy sử dụng vốn vay hợp lý bạn nhé.
- NH mang lại khá nhiều công việc cho địa phương như: nhân viên tín dụng, giao dịch viên, kiểm quỹ, thẩm định viên, xử lý nợ, kinh doanh vốn, tư vấn… Các nghề này sẽ có 1 bài viết nói riêng nhé.
- Để chung tay phòng ngừa những tay chuyên quỵt nợ, các NH trên thế giới sẽ chia sẻ về thông tin khách hàng vay trong 1 công ty hay trung tâm điều hành độc lập hoặc sở hữu của NHNN hay NHTW. Tại Việt Nam, có Trung tâm thông tin tín dụng là công ty được điều hành bởi NHNN Việt Nam.
- …
Thông tin về ngành tại Việt Nam: Chúng ta có 1 lịch sử phát triển hơn 60 năm trong ngành này kể từ khi giành độc lập. Trước năm 1986, chúng ta chỉ có 1 cấp là ngân hàng nhà nước. Sau này mới có NH 2 cấp và tồn tại đến ngày nay.
Hy vọng qua bài viết Ngân hàng là gì và tìm hiểu những điều cần biết đã giúp các bạn hiểu được phần nào về loại hình doanh nghiệp đặc biệt này. Hẹn gặp lại các bạn ở bài viết Amazon Prime là gì – Amazon Prime day là ngày gì khi nào diễn ra nhé.